سفال  اسماعیل آباد

یادگاری از هزاره ششم پیش از میلاد مسیح

«موشه لان تپه» اسماعیل آباد در هشتاد کیلومتری غرب تهران و چهل کیلومتری جنوب غربی کرج در شهرستان ساوجبلاغ واقع است. سفالینه های اسماعیل آباد که همگی دست ساز است به ظروف سیلکII ، تپه گیان و چشمه علی (شهرری) شباهت دارد و باستان شناسان آنها را به  هزاره های ششم تا چهارم پیش از میلاد نسبت داده اند. سفال اسماعیل آباد از خاک رسی به رنگ خاکستری مایل به قرمز است که روی آن گلابه قرمز به کار رفته است. بدنه ظروفی که تزیین شده تقریبا" همیشه براق است. بدنه خارجی ظروف و سطح داخلی جام ها و کوزه های پایه دار تزییناتی به رنگ قهوه ای مایل به سیاه دارد. این پوسته درخشان در حقیقت دوغابی از رس لطیف با مواد سیلیسی است: پوششی چشم نواز و قرمز مایل به قهوه ای سیر یا روشن که به بدنه و سطوح خارجی سفال افزوده شده است. نقش ها اغلب در زیر این پوشش درخشان و با قلم سیاه ترسیم شده و اولین گام را در نقاشی زیر لعاب نمایان ساخته است.

در مجموعه سفال های اسماعیل آباد در بخش ماقبل تاریخ موزه ملی ایران دو نوع سفال اخرایی و نخودی رنگ منقوش و درخشان منسوب به اسماعیل آباد وجود دارد. در واقع تعداد کمی از ظروف سفالی اسماعیل آباد پوسته ای نخودی و اسلیپ و لعاب درخشان و منقوش دارد و از نظر ساخت و ساز از ظروف نخودی رنگ سیلک III کامل تر و بهتر است.

منبع: ملیحه تمدن و حسین سرپولکی، «سفال گلابه ای: بررسی کاربرد گلابه یا پوشش گلی در تاریخ سفالگری ایران»، فصلنامه گلستان هنر، بهار 1385، ش 3، ص 58.